De vreugdebode, die vrede aankondigt
Hoe liefelijk zijn op de bergen de voeten van de vreugdebode, die vrede aankondigt, die goede boodschap brengt, die heil verkondigt, die tot Sion spreekt: Uw God is Koning.
Jesaja 52: 7
De context van Jesaja
Als Jesaja deze woorden spreekt, heeft hij de situatie van Juda in de ballingschap op het oog. Als straf op hun ontrouw en voortdurende verbondsbreuk is Gods volk naar Babel gevoerd. Maar middenin die ballingschap mag het volk horen over bevrijding. Het volk mag terugkeren naar hun eigen land. Er wordt vrede aangekondigd. Dat is een goede boodschap. Het woord ´evangelie´ komt hier vandaan. Dat is namelijk de letterlijke betekenis ervan: goede boodschap. Mensen zien de brenger van goede tijding graag komen. Daarom is het ook lieflijk om de voeten van zo'n vreugdebode al te horen. De profeet Jesaja mocht al veel van zulke goede tijdingen aankondigen. Hij mocht spreken over het komende vrederijk (Jesaja 2 en 11), een nieuwe wereld zonder dood, ziekte en verdriet (Jesaja 25 en 35) en de volkomen troost en verlossing voor Gods volk (vanaf Jesaja 40).
Oorlog, onderdrukking en vrede in de wereld
De profetie van Jesaja gaat over echte wereldgeschiedenis. God verlost het volk van Juda uit de handen van de grootmacht Babel en brengt het thuis. Hij geeft het een plek om in alle rust te leven om zo de Heere te kunnen dienen. Dat is vrede. Het is niet zo verbazingwekkend dat de profetieën van Jesaja vaak zijn aangehaald bij en toegepast op oorlogssituaties in de wereldgeschiedenis. In ons eigen land kennen we de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Europa werd onder de voet gelopen door het Derde Rijk van nazi-Duitsland. Jonge mannen kwamen om in de strijd. Wie het overleefde, werd gedwongen om in de oorlogsindustrie te werken. Joden, zigeuners, gehandicapten en homoseksuelen werden afgevoerd om vermoord te worden in vernietigingskampen. Een vreselijke tijd, waarin de machten van de satan de ruimte kregen om mensen te gebruiken om hun verschrikkelijke werk te doen. Wat een vreugde was het toen aangekondigd kon worden dat Nederland bevrijd was. Dat was een goede boodschap. Er zullen heel wat mensen zijn geweest die Jesaja 52 hebben aangehaald. Na de oorlog werden de Verenigde Naties opgericht. Het doel van die organisatie was om de wereldvrede te waarborgen. Nooit meer oorlog. Voor het gebouw van de VN staat een groot beeld van een man die bezig is om een zwaard om te smeden in een ploegschaar. Ook daar staat een tekst uit Jesaja afgedrukt. Jesaja 2 vers 4: 'Dan zullen zij hun zwaarden tot ploegscharen omsmeden en hun speren tot snoeimessen; geen volk zal tegen een ander volk het zwaard opheffen, en zij zullen de oorlog niet meer leren'. De bekende Amerikaanse strijder tegen onderdrukking van minderheden, dr. Martin Luther King, haalde in zijn beroemde 'I have a dream-speech' Jesaja 40 vers 4-5 aan: 'Elk dal worde verhoogd en elke berg en heuvel geslecht, en het oneffene worde tot een vlakte en de rotsbodem tot een vallei. En de heerlijkheid des HEREN zal zich openbaren, en al het levende tezamen zal dit zien...'. Kortom, het bijbelboek Jesaja geeft volop inspiratie voor situaties van oorlog en onderdrukking in de wereld.
De goede boodschap van Jesaja
Er is een reden om een lijn te trekken van Jesaja naar situaties van oorlog en onderdrukking in de wereld. Want het gaat ook in Jesaja om werkelijke geschiedenis in deze wereld. We geloven dat de God van Jesaja ook vandaag nog de wereld bestuurt. Toch kan die lijn niet rechtstreeks getrokken worden. De horizontale lijn van de geschiedenis mag alleen maar getrokken worden, voorzover ook de verticale lijn naar God zelf gezien wordt. Eigenlijk kun je daar al niet omheen als je Jesaja zelf eerlijk bekijkt. De inhoud van het evangelie (de goede boodschap) luidt: 'uw God is Koning'. Niet de menselijke koning van Juda. Niet de koningin van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Niet de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Maar God zelf. De ballingschap in Babel is niet te begrijpen zonder te weten wat zonde is. Als Gods volk het verbond niet had verbroken, was er geen ballingschap geweest. De verticale verbinding was verbroken. En daarom was de terugkeer uit de ballingschap een teken dat God zich met zijn volk verzoend had. Juda mocht terug naar haar eigen land. Maar dat mocht vooral om daar de tempel te herbouwen. Het teken dat God weer in het midden van zijn volk woonde. Vrede is meer dan het ontbreken van oorlog en onderdrukking. Bijbelse vrede betekent dat het goed is gekomen tussen God en ons. De liefelijke voeten van de vreugdebode zijn trouwens op de bergen. Ze komen van de hoogste plekken op aarde. Daar waar hemel en aarde elkaar lijken te raken. Dat wijst erop dat de vreugdebode uiteindelijk vanuit de hemel komt.
Het evangelie van Jezus Christus
De Bijbel trekt de lijn van Jesaja zelf ook door. De apostel Paulus haalt Jesaja 52 aan in Romeinen 10 vers 15: 'Hoe liefelijk zijn de voeten van hen, die een goede boodschap brengen'. En Paulus past dit rechtstreeks toe op de prediking van het evangelie. De blijde boodschap van Jezus Christus. Paulus boort oneindig veel dieper dan Martin Luther King en de Verenigde Naties. Jezus Christus heeft namelijk door zijn dood de macht van de zonde verslagen. Dat wat tussen God en ons in stond, is uit de weg. Dat is vrede. Daarom schreef hij in Romeinen 5 vers 1: 'Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede met God door onze Here Jezus Christus'. Dat betekent dat de oorzaak van alle oorlog, ziekte, pijn en onderdrukking weggedaan is. Zoals Juda als gevolg van hun zonde in Babel werd onderdrukt, zo worden wij als gevolg van onze zonde onderdrukt door de machten van ziekte en dood. De predikers van het evangelie mogen die goede boodschap brengen. Ze kondigen vrede aan met God. Dat is een buitengewoon lieflijke boodschap. Want Jezus Christus heeft waargemaakt wat Jesaja zei in Jesaja 25 vers 8: 'Hij zal voor eeuwig de dood vernietigen, en de Here HERE zal de tranen van alle aangezichten afwissen en de smaad van zijn volk zal Hij van de gehele aarde verwijderen, want de HERE heeft het gesproken'. Daarom wordt er in de prediking opgeroepen om te vertrekken uit het leven in zonde, zoals Juda werd opgeroepen om te vertrekken uit Babel (Jesaja 52:11). En om in je leven de weg te bereiden voor de HEERE die komt, zoals Juda de oneffenheden uit de wegen moest verwijderen (Jesaja 40: 3-5). Dat is een oproep die erop neer komt dat je Christus werkzaam laat zijn in je leven. Zo komen het horizontale en het verticale samen. Want inderdaad, het koninkrijk van God is niet van deze wereld, maar het nieuwe Jeruzalem zal wel op aarde neerdalen (Openbaring 21:2). Die waarachtige vrede mag nu al zichtbaar worden in de gemeente waar Christus Koning is, omdat zijn Geest daar werkt.
LH